Вялікі Сырт (Марс)

Вялікі Сырт
	; Вялікі Сырт (здымак НАСА)
	8°24′ пн. ш. 69°30′ у. д. / 8,400° пн. ш. 69,500° у. д.
Форма вулкана	Шчытавы вулкан
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вялікі Сырт (лац.: Syrtis Major Planum, плато Вялікі Сырт^[1]^[2] — вобласць на Марсе з нізкім альбеда, мае цёмны колер. Раней меркавалася, што Вялікі Сырт прадстаўляе сабой раўніну. У цяперашні час ўстаноўлена, што гэтая вобласць прастаўляе сабой нізкі шчытавы вулкан. Цёмны колер рэгіёну абумоўлены разлівамі базальтавых парод і малой колькасцю марсіянскага пылу.

Вялікі Сырт знаходзіцца амаль на экватары, яго каардынаты — 8°24′ пн. ш. 69°30′ у. д. / 8,400° пн. ш. 69,500° у. д. / 8.400; 69.500. Памер гэтай галіны 1500 км з поўначы на поўдзень, 1000 км з захаду на ўсход. Большая частка схілаў мае ўхіл менш за 1°. У цэнтральнай частцы Вялікага Сырта знаходзіцца западзіна памерамі 350x150 км, выцягнутая з поўначы на поўдзень. Яна ўтворана вулканічнымі кратарамі Нільская патэра і патэра Мероэ глыбінёй да 2 км^[3]^[4].

У той перыяд, калі давалася назва, было прынята лічыць цёмныя вобласці на дыску Марса «марамі», таму цёмная вобласць Вялікага Сырта атрымала найменне зямнога заліва.

Назва «Вялікі Сырт» паходзіць ад рымскай назвы заліва Сідра (лац.: Syrtis Major) у Міжземным моры, каля берагоў Лівіі.

Крыніцы

↑ Бурба Г.А. Номенклатура деталей рельефа Марса. — М.: Наука, 1981. — 85 с. — 1 000 экз. стр77
↑ Карта Марса масштаба 1:20 000 000 с названиями на русском языке, составлена МИИГАиК в 1982 году
↑ Hiesinger H.; Head J. W. The Syrtis Major volcanic province, Mars: Synthesis from Mars Global Surveyor data(англ.) // Journal of Geophysical Research. — 2004. — Т. 109. — № E1. — С. 1—37.
↑ Kiefer, Walter S. Gravity evidence for an extinct magma chamber beneath Syrtis Major, Mars: a look at the magmatic plumbing system(англ.) // Earth and Planetary Science Letters. — 2004. — Т. 222. — № 2. — С. 349—361.

Спасылкі

[kniga-1] Бурба Г.А. Номенклатура деталей рельефа Марса. — М.: Наука, 1981. — 85 с. — 1 000 экз. стр77

[karta-2] Карта Марса масштаба 1:20 000 000 с названиями на русском языке, составлена МИИГАиК в 1982 году

[3] Hiesinger H.; Head J. W. The Syrtis Major volcanic province, Mars: Synthesis from Mars Global Surveyor data(англ.) // Journal of Geophysical Research. — 2004. — Т. 109. — № E1. — С. 1—37.

[4] Kiefer, Walter S. Gravity evidence for an extinct magma chamber beneath Syrtis Major, Mars: a look at the magmatic plumbing system(англ.) // Earth and Planetary Science Letters. — 2004. — Т. 222. — № 2. — С. 349—361.

[1]

[2]

[3]

[4]